Buổi trưa, trong một căn biệt thự yên tĩnh, một cụ già từ thư phòng đi ra. Tuy chống gậy nhưng ông cụ vẫn rất có tinh thần, vừa lắc đầu vừa ngâm nga một khúc nhạc vừa nghe, “Đầu đội kim khôi, cao đến ngang mày, che đến đỉnh đầu, làm đại tướng ra trận, chẳng màng sinh mạng mình…”

Xuống lầu, ông cụ đảo mắt nhìn qua phòng khách vắng lặng, rồi gọi to về phía bếp: “Tiểu Lưu?”

Giọng nói mạnh mẽ vang xa, một lát sau, một người phụ nữ trung niên chạy nhanh ra, vừa lau tay vào tạp dề vừa cười đáp: “Vâng, tôi đang nhào bột, không phải hôm qua ông nói muốn ăn mì sao?”

Ông cụ khoát tay: “Không nói cái đấy, đồ tôi bảo mua đã chuẩn bị đủ chưa?”

“Vâng vâng vâng, đã chuẩn bị xong từ lâu rồi ông ạ, mấy hôm trước ông còn hỏi tôi đấy.”

Ông cụ gãi đầu: “Lần trước tôi hình như chưa hỏi chuyện con cá đấy. Cá đấy nhất định phải mua.”

“Đã mua rồi, mua rồi, có quên gì cũng không thể quên chuyện này. Từ nhỏ Tiểu Quân đã thích nhất là món cá chẽm hấp tôi làm. Ông cứ yên tâm, cá đã thả vào nước cho tươi, sáng mai tôi sẽ chuẩn bị.”

“Ừm, mai sẽ bận rộn đây, cực cho cô rồi.”

Chị Lưu cười, “Không có gì, tôi từng nấu ăn cho bao nhiêu người rồi, Tiểu Quân mấy năm mới về một lần, tôi mừng còn không kịp ấy chứ. Ngày mai bà Lý cũng sẽ đến giúp, ông cứ yên tâm.”

“Được, vậy cô đi làm việc tiếp đi.”

“Vâng.” Chị Lưu nói xong quay lại nhà bếp.

Ông cụ chống gậy, đứng tại chỗ nhìn xung quanh, vừa nhấc chân lên thì nghe tiếng động ngoài cửa, thấy hai người bạn già bước vào bèn đi ra đón.

“Lão Dịch, sao ở nhà suốt vậy, nghe lão Hách bảo dạo này rủ ông chơi cờ ông cũng từ chối.” Người nói có tuổi xấp xỉ ông cụ, hai tay chắp sau lưng, cười khanh khách nhìn ông. Ông nội Dịch khịt mũi: “Cái trình của ông ấy, tôi chẳng thèm chơi, đánh cờ tệ quá.”

“Ha ha ha ha, ông đừng có lươn ngắn mà chê chạch dài, Tiểu Quân sắp về rồi, nghe nói ai đó bận rộn lắm phải không!” Nói xong, ông ấy và bà vợ bên cạnh nhìn nhau cười.

“Ai bận chứ? Tôi có gì mà phải bận, nó thích về hay không thì về, liên quan gì đến tôi.” Ông nội Dịch hậm hực nói: “Đừng có vu khống tôi.”

Ông nội Biên cười không giấu giếm, còn bà nội Biên cười dịu dàng, đụng nhẹ ông chồng, “Thôi, tôi và bà Lý có làm ít bánh hoa quế, mình ra vườn sau uống trà, trò chuyện chút đi.”

“Đi thôi,” ông nội Biên khoác vai chiếc hữu, “Để tôi xem ‘kỳ thánh’ này giỏi đến đâu, haha.”

Hai người nhanh chóng bày bàn cờ, bắt đầu đánh, bà nội Biên ở bên lặng lẽ pha trà, trong lúc chờ thì nhón một miếng bánh hoa quế, vừa nhai vừa nhìn về phía bàn cờ. Đợi trà đã ngấm, bà lấy cốc rót ra, đưa đến bên cạnh họ. Lúc này, ông nội Biên nhân lúc đối thủ đang nhíu mày suy nghĩ thì cầm lên một miếng bánh, tiện tay cầm cốc trà lên thổi thổi, “Ngày mai bọn Dịch Quân(*) về phải không?”

(*Quân này là Quân cha, sẽ có giải thích rõ ràng hơn ở phần dưới.)

Nghe vậy, lông mày ông nội Dịch giật giật, gậy chạm mạnh xuống đất, “Nó dám không về thử xem! Suốt ngày chỉ biết làm ăn không lo cho con, để con bé ra nông nỗi này, khó khăn lắm con bé mới về, nếu nó không về thì sau này cũng đừng về cái nhà này nữa!”

“Ông xem ông đấy, nói thì nói, làm gì mà nổi nóng,” ông nội Biên chỉ vào ông cụ, “Cứ nghĩ mình còn trẻ lắm, cả đống tuổi rồi, không thể kiềm chế chút sao.”

Bà nội Biên cũng vỗ vỗ cánh tay ông cụ, “Lão Dịch à, tôi thấy ông mấy năm nay tu thân dưỡng tính cũng không có kết quả. Hơn nữa, Tiểu Quân thì sao chứ, bây giờ con bé rất giỏi mà, tốt nghiệp đại học danh tiếng, sự nghiệp thành đạt, vô cùng ưu tú, không thì sao người ta để nó phụ trách cả khu vực Trung Quốc?”

Ông nội Dịch khịt mũi xem thường, “Nó à, hừ, còn lâu mới bằng được Tiểu Thần nhà ông bà.”

Nói đến đây thì ông không dừng lại được, vừa đếm ngón tay vừa nói: “Ông xem Tiểu Thần nhé, mười tám tuổi nhập ngũ, một năm đã thi đậu học viện quân đội, từng nhận bao nhiêu giải thưởng không cần nhắc, tốt nghiệp lại phân công về cơ sở, điều kiện khổ cực mấy cũng không than, năm nào cũng trở thành tấm gương tiêu biểu, bận rộn thế mà còn có thời gian học lên cao học, ôi,” ông lắc đầu, khoát tay, “So không nổi.”

“Thôi đi ông, con cháu có phúc của con cháu, Tiểu Thần giỏi nhưng Tiểu Quân cũng giỏi, ông chỉ có thành kiến với con bé thôi.” Ông nội Biên bực mình ăn một quân cờ của ông Dịch, “chát” một tiếng, như tát ông một cái.

“Thôi thôi, đừng cãi nhau nữa. Lo cho con cái bao nhiêu năm rồi, giờ bọn trẻ đã lớn hết rồi, mình đừng lo thêm nữa, bọn chúng đều là những đứa hiểu chuyện, biết cân nhắc, mình sống tốt không gây thêm phiền phức cho chúng là được.”

Lúc này, ông nội Dịch đã tập trung hết tinh thần vào tình thế bất lợi trên bàn cờ, nhíu mày suy nghĩ bước đi tiếp theo.

Lát sau, bà nội Biên đổi đề tài, “Ngày mai đã sắp xếp người ra sân bay đón chưa?”

“Ừm, để Tiểu Tư đi,” ông nội Dịch thận trọng đi một nước, rồi thẳng người lên nhấp ngụm trà.

“Cậu ấy chưa gặp Tiểu Quân, có cho xem ảnh chưa?”

“Xem rồi, với lại giơ bảng tên ra, trừ khi nó mắt mù chứ nếu không thì chắc chắn sẽ nhận ra.”

Ông nội Biên ăn mất một quân cờ của ông nội Dịch, không vui mắng: “Chậc, ông ăn nói kiểu gì vậy!”

“Thôi nào, hay là gọi điện cho tiểu Quân dặn dò một chút, sân bay mới xây, to lắm, bên trong rẽ ngang rẽ dọc nhìn hoa cả mắt.”

Ông nội Biên vỗ đùi, vui vẻ nói: “Gọi, gọi đi, lâu rồi không nói chuyện với Tiểu Quân.”

“Con bé lớn thế rồi, ông còn coi nó là trẻ con, đâu cần lo làm gì.” Ông Dịch cằn nhằn, nhưng mắt thì không khỏi liếc nhìn điện thoại của bà nội Biên.

Bà nội Biên đang xem giờ ở quốc gia của Dịch Quân có tiện nghe điện thoại không, ông nội Biên thấy hành động lén lút của ông nội dịch, cười toe toét, “Bọn tôi gọi điện cho Tiểu Quân, ông nhìn làm gì, mấy lần gọi điện trước đây, ông có thèm nói với cháu gái câu nào đâu, lần này ông cũng phải tiếp tục giữ vững phong độ nhé, đừng để tôi xem thường ông!”

Ông nội Dịch lập tức ngồi thẳng người, bĩu môi, chọc gậy xuống đất, “Không nói thì thôi, năn nỉ tôi cũng không nói.” Dứt lời thì cầm miếng bánh hoa quế lên ăn.

Sau khi xác nhận bên đó hiện là 8 giờ, bà nội Biên mới bấm gọi.

Ông nội Biên bên cạnh vui vẻ thì thầm: “Bật loa ngoài lên cho to!”

Bà nội Biên bật loa ngoài, tiếng “tút tút” truyền ra, ông nội Dịch vẫn không động đậy, mắt nhìn chăm chú bàn cờ, miệng chậm rãi nhai bánh hoa quế.

Sau tiếng thông báo kết nối, giao diện bắt đầu đếm thời gian, giọng một cô gái vang lên từ đầu dây bên kia.

“Bà nội.”

Giọng rất nhẹ, ngữ điệu bình thản.

“Ừ,” bà nội Biên đáp, vừa định nói việc chính thì ông Biên đã giành lấy nói lớn: “Tiểu Quân, ông cũng ở đây nhé!”

“Ông nội, cháu chào ông.”

“Ừ, mai cháu về rồi nhỉ!”

“Vâng, khoảng 9 giờ sáng hạ cánh.”

“Tốt, ông cháu đã sắp xếp người đón cháu rồi, là một cậu trai trẻ, cao cao gầy gầy, lúc đó cậu ấy sẽ cầm bảng tên, cháu chú ý nhìn xung quanh nhé.” Bà nội Biên ân cần dặn dò.

“Vâng ạ.”

“Còn sân bay đấy mới xây vài năm nay, lớn lắm, đến lúc đấy cứ đi sát theo cậu ấy, có gì không rõ thì hỏi nhân viên, hoặc gọi điện cho ông bà, biết không?”

“Vâng.”

Ông nội Biên giành nói chuyện, bắt đầu kể với Dịch Quân vài việc vặt trong nhà, tuy đối phương trả lời rất đơn giản, nhưng cũng rất phối hợp. Bà nội Biên thấy môi ông nội Dịch mấy lần giật giật nhưng cuối cùng đều kìm lại,  chỉ đành thở dài trong lòng, lấy điện thoại từ tay ông nội Biên, nhẹ nhàng nói: “Tiểu Quân, biết cháu sắp về, ông nội cháu đã chuẩn bị từ rất sớm rồi.”

Ông nội Dịch nghe bà ấy nói thế thì sốt ruột lắm, nhưng lại không thể lên tiếng.

Bà nội Biên tự nói tiếp: “Phòng của cháu đã được dọn dẹp lại, ga trải giường đều thay mới, ban đầu còn định mua cho cháu vài bộ quần áo nhưng sợ không vừa nên không mua, ông ấy cũng đã dặn thím Lưu chuẩn bị nhiều món cháu thích ăn, không phải từ nhỏ cháu đã thích món thím Lưu làm sao? Còn nhớ không?”

“Vâng.”

“Ông cháu cũng ở đây này, đang cùng ông Biên đánh cờ, ngày mai cháu về rồi, ông nội cháu có vài lời muốn nói với cháu, hai người tâm sự đi nhé.”

Bà nói xong đưa điện thoại cho ông nội Dịch, ông nội Dịch rụt người lại, lắc đầu từ chối, ông nội Biên thấy vậy sốt ruột đập bàn, nhỏ giọng quát: “Chẳng lẽ Tiểu Quân về mà ông không nói một câu nào sao? Con lừa ngang ngược này, mau nói đi, gọi quốc tế, tốn tiền lắm!”

Đầu dây bên kia im lặng, không hề ngắt máy, ông nội Dịch nhìn vào màn hình, ho khan một tiếng, cuối cùng nói vào điện thoại: “Ngày mai về sao?”

Ông nội Biên vỗ tay lên trán, chán ngán, bà nội Biên thì lại nhét điện thoại vào tay ông nội Dịch, để ông cụ tự cầm.

Đầu dây bên kia vẫn không có âm thanh, ông nội Dịch nghĩ có lẽ câu hỏi của mình quá ngốc, cũng không để ý, bao nhiêu năm không nói một câu nào, vừa rồi câu ấy như một chiếc chìa khóa mở ra nỗi lòng ông.

“Đến lúc đó chú ý an toàn, dọn dẹp đồ đạc cẩn thận, đừng quên mang theo thứ gì. Nhìn giờ giấc, ra sân bay sớm, đừng để muộn.”

“Không phải ta đã bảo cháu nên về sớm đi à, chỉ cần học bên đấy xong là được, ở đây phát triển nhanh như vậy, bao nhiêu cơ hội chờ thanh niên các cháu, cần gì phải làm công cho bọn tư bản nước ngoài, ở bên đấy càng lâu thì tư tưởng càng dễ bị ăn mòn.”

Bà nội Biên tặc lưỡi một tiếng, kéo tay áo ông cụ, ra hiệu cho ông đổi chủ đề.

Ông nội Dịch miễn cưỡng nuốt những lời định nói sau đó, suy nghĩ một lát rồi nói tiếp: “Từ nhỏ cháu đã được cưng chiều, cái gì cũng không biết làm, ở bên ngoài không có ai chăm sóc chắc chắn là sống khổ sống sở, mau về để bố mẹ trông nom, muốn ăn gì thì nói với chị Lưu.”

“Bao nhiêu năm qua rồi, dù là trẻ con thì cũng phải lớn, bây giờ hẳn không còn thích con gái nữa chứ?”

Nghe câu này, ông nội Biên phun cả ngụm trà ra ngoài, ho liên tục, bà Biên kéo tay ông nội Dịch định lấy điện thoại lại, sốt ruột không nói nên lời: “Sao lại nói chuyện này với con trẻ?”

Ông nội Dịch đang hứng nói, một tay chặn bà, một tay cầm điện thoại, nói nhanh: “Con trẻ không trưởng thành thì nghĩ gì cũng không sao, nhưng lớn rồi thì không thể có tư tưởng sai lầm như vậy, làm người thì phải có tư tưởng đúng đắn. À, cháu nhìn Biên Thần nhà người ta kìa, làm lính nhiều năm như vậy, chưa bao giờ kêu khổ kêu mệt, giờ đang học cao học ở quân trường, một lòng vì nước vì dân, năm nào cũng được xếp vào hàng gương mẫu, tương lai tươi sáng, như vậy mới đúng!”

Nghe xong câu sau, bà nội Biên lập tức đứng dậy, giành lấy điện thoại, ông Biên cũng tức giận tiến tới đánh ông nội Dịch hai cái, “Ông, sao lại nói chuyện này với con bé?”

Bà nội Biên nhìn ông nội Dịch lắc đầu, vừa định giúp ông cụ giải thích vài câu thì nghe bên kia đã im lặng lâu rồi truyền đến một câu nhẹ nhàng.

“Xin lỗi, cháu lại làm ông thất vọng rồi, ngày mai cháu sẽ đưa bạn gái về cùng.” Đây là câu dài nhất mà cô nói hôm nay, giọng điệu bình thản như thể nói “Hôm nay thời tiết đẹp” vậy, nhưng thông điệp truyền tải lại khiến ba ông bà choáng váng.

Bên kia không cho họ thời gian phản ứng, tiếp tục nói: “Ông nội Biên, bà nội Biên, cháu đi ngủ đây, chúc ngủ ngon.”

“Tu tu.” Âm thanh ngắt cuộc gọi vang lên, ba người như bừng tỉnh. Ông nội Dịch lập tức giật điện thoại, gào lên: “Dịch Quân! Nếu cháu dám dẫn phụ nữ về thì đừng có bước vào cái nhà này! Nghe rõ chưa? Alo?”

“Thôi, được rồi!” Ông nội Biên đoạt điện thoại trả cho bà nội Biên,  “Ông bình tĩnh lại đi.”

Ông nội Dịch chỉ vào điện thoại chửi rủa, như thể đang chửi chính Dịch Quân, “Biết vậy thì đã không cho nó ra nước ngoài, bệnh chẳng những không khỏi mà còn thêm nặng, có gan thì ngày mai nó cứ dẫn người về đi, xem tôi có đánh gãy chân nó không!”

“Đủ rồi!” Ông nội Biên ấn ông ngồi xuống ghế, chỉ vào mũi ông mắng: “Mấy năm trước ông tát nó một cái mà tự buồn bực suốt bao lâu, ông quên rồi sao? Chỉ riêng việc Tiểu Quân không chịu nói chuyện với ông suốt mấy năm qua, ông cũng không thấy có lỗi chút nào hả?”

“Tôi sai ở đâu? Nó lớn lên như vậy có phải lỗi của tôi không? Bố mẹ nó bận rộn công việc không chăm sóc, bỏ nó cho tôi, có phải tôi làm nó thích con gái không? Có phải tôi làm nó phát điên không?”

“Việc đến nước này cứ đổ lỗi cho nhau thì có tác dụng gì không?” Bà nội Biên hai tay chống hông cũng nổi nóng, “Mấy năm qua ông có chịu tìm hiểu một chút về Tiểu Quân không? Ban đầu không hiểu không biết cũng không sao, bọn tôi cũng không hiểu, nhưng bác sĩ đã nói rồi, con gái thích con gái không phải bệnh, là hiện tượng bình thường, sao ông vẫn không thể chấp nhận được? Giờ con cháu khoẻ mạnh là quan trọng hơn hết.”

“Tôi thà nó tiếp tục phát điên, nhốt nó trong nhà cho xong!”

“Ông có còn nói tiếng người không vậy?” Ông nội Biên tức giận quát: “Ông phải thấy cháu gái khổ sở đến chết mới vui sao?”

Ông nội Dịch nắm chặt tay, nhiều đoạn hồi tưởng nhanh chóng xuất hiện trong đầu, ông thở hổn hển, một bụng tức không biết dồn đi đâu, nóng nảy nói: “Các người chỉ biết nói, nếu người thích phụ nữ là Biên Thần, xem các người có thể nói chuyện hùng hồn như thế không.”

Nghe xong, ông Biên liền muốn đánh người, “Cái thằng này, hôm nay tôi không đánh ông thì tôi làm cháu ông!”

Ông ấy tìm quanh xem có đồ gì tiện tay, cuối cùng nắm lấy tay vịn ghế, định nâng lên, bà nội Biên vội vàng tiến lên giữ ông ấy lại, nhìn về phía ông nội Dịch đang cúi đầu, nghiêm túc nói: “Lão Dịch à, chúng ta quen biết nhau mấy chục năm rồi, từ khi còn là lính mới trong quân đội, bao nhiêu năm qua, Dịch Quân và Biên Quân(*) hai đứa lớn lên cùng nhau, tình cảm như anh em ruột, Tiểu Quân và Tiểu Thần cũng vậy, là tôi nhìn chúng nó trưởng thành. Nói ra sợ ông không tin, nhưng tôi dám chắc tôi thương yêu  Tiểu Quân không kém gì Biên Thần,  ông nói vậy thì lạnh lòng mấy chiến hữu cũ này quá.”

(*Con trai của hai nhà Biên, Dịch này đều có tên là Quân 军 [jūn], quân trong quân đội, còn cháu gái Dịch Quân thì chữ Quân viết thế này 珺 [jùn], nghĩa là đá ngọc quân.)

“Đừng tốn nước bọt với lão nữa, năm ấy tôi không nên cứu lão, nếu biết trước lão là thứ máu lạnh như vậy thì đã để lão ăn đạn rồi! ”

Môi ông nội Dịch giật giật, cuối cùng vẫn quay đầu không nhìn họ, không nói gì. Bà nội Biên thất vọng lắc đầu, “Tự ông nghĩ lại đi, Dịch Quân không thích về nhà, Tiểu Quân cũng không nói chuyện với ông, chẳng lẽ đều là lỗi của chúng sao?(*)”

(*Là Quân cha và Quân con nhé.)

Nói xong bà kéo ông nội Biên đi, để lại ông nội Dịch một mình ngồi trong sân. Cơn gió nhẹ thổi qua giàn nho, vang lên tiếng xào xạc, mang theo một tiếng thở dài nặng nề. Ông nội Biên chắp tay sau lưng bước nhanh về nhà mình ở phía đối diện, vừa đến cửa chợt dừng lại, hối hận dậm chân, “Không đúng, tôi còn chưa đánh ông ta, vậy không phải tôi làm cháu ông ta à! Không được không được, tôi phải quay lại.”

Bà nội Biên vỗ vào lưng ông cụ, đẩy ông vào trong nhà, “Được rồi, nhanh vào đi, đừng gây rối nữa.”

Bà đóng cửa lại, thở dài, “Người này tính khí đã nóng nảy, lại thêm Tiểu Phương ra đi sớm, gà trống nuôi con chẳng dễ dàng gì, xử lý không tốt quan hệ cha con cũng có thể hiểu được. Hơn nữa, còn xảy ra chuyện của Tiểu Quân, con người mà, nếu tự đi vào ngõ cụt thì không ai giúp được, chỉ có thể tự mình giải quyết thôi.”

Ông nội Biên cũng nhớ lại nhiều chuyện hồi trẻ, người thanh niên tràn đầy khí phách năm xưa giờ đây đã trở nên già yếu, nghĩ tới nghĩ lui, ông im lặng rất lâu, cuối cùng thở dài, cất tiếng hát: “Nhớ về năm đó, huyện Trường Sa…(*) Tính ra, bất giác đã qua mấy mùa…”

(*Đây là huyện Trường Sa thuộc tỉnh Hồ Nam, Trung Quốc, không phải Trường Sa, Hoàng Sa của Việt Nam nha các bạn.)